شهرستان جم در جنوبی شرقی استان بوشهر واقع شده و دارای جاذبه های گردشگری متنوع و آب و هوایی متفاوت از دیگر نقاط استان است.
شهرستان جم با مساحت یکهزار و ۴۳۶ کیلومتر مربع هفتمین شهرستان استان بوشهر است و در جنوب شرقی استان بوشهر واقع شده است. شهرستان جم حدود ۶٫۲ درصد از استان بوشهر را شامل میشود.
جم از مناطق کوهستانی و خوش آب و هوای استان بوشهر است. آب و هوای متفاوت شهرستان جم نسبت به سایر نقاط استان بوشهر و قرار گرفتن این شهرستان در ارتفاعی بالاتر از دیگر نقاط استان نسبت به سطح دریا باعث شده تا در ایام گرم و نیمه گرم سال نیز این منطقه آب و هوایی به مراتب بهتر و مساعدتر از دیگر نقاط استان بوشهر داشته باشد.
این شهرستان از شمال و شرق به بخش اسیرشهرستان مُهر دراستان فارس از جنوب به شهرستان کنگان و از غرب به شهرستانهای دشتی و دیر محدود میشود. این شهرستان از یک طرف به شهرستان فیروز آباد از توابع استان فارس متصل از طرف دیگر از طریق اتوبان ۴ خطه جم – عسلویه به منطقه عسلویه قطب اقصادی انرژی ایران متصل شده است .
وجود منابع کاری فراوان در این منطقه، جم را به یک شهرستان مهاجر پذیر تبدیل کرده که نتیجه آن ورود فرهنگ‌های مختلف به این منطقه است. با پیشرفتی که شهرستان جم در سالهای اخیر داشته انتظار میرود بزودی جم به یکی از شهرستانهای بزرگ در استان بوشهر تبدیل شود.
این شهرستان از دو بخش جم و ریز تشکیل شده است، این شهرستان دارای اقلیم نیمه خشک و گرم است و فاصله شهر جم تا مرکز استان ۲۶۵ کیلومتر است.
دهستانهای این شهرستان عبارتند از جم، کوری حیاتی ، انارستان ، تشان و ریز. مرکز این شهرستان یعنی شهر جم نیز از چندین محله شکل گرفته‌است که عبارت‌اند از: ولایت ، خواجه احمدی ، قلعه کهنه، مالچه، اسلام آباد، محله فرودگاه، محله وليعصر و شهرك هاي شهيد تندگويان، توحيد و پرديس
از نظر وسعت بخش ریز از بخش جم بزرگ‌تر است اما از لحاظ جمعیت و تراکم جمعیتی بخش جم جمعیت بیشتری را در خود جای داده‌است. طبق سرشماري سال ۱۳۹۵ جمعيت شهرستان جم ۷۰۰۵۱ نفر و جمعيت شهر جم ۳۱۴۳۶ نفر مي باشد. همچنین روستاهای بهارستان، بهرباغ که ازبزرگ‌ترین روستاهای استان بوشهر هستند نیز در این شهرستان قرار دارند.
هم اکنون با توجه به سکونت خانواده‌های کارکنان بخش‌های مختلف صنعتی شاغل در عسلویه، جمعیت این شهر به شکل چشم گیری در حال افزایش است.
با وجود اینکه جم در ناحیه‌ای میان شهرستانهای سنی نشین جنوب استان فارس و بوشهر واقع شده ولی مردم بومی این شهرستان، عمدتا شیعه هستند، با این همه در میان شهرک نشینان جمعیت چندی از اقلیتهای مسیحی و نیز اهل سنت زندگی می‌کنند.
تاريخچه شهر جم
اگر چه اسناد و مدارک تاریخی مستدل و دقیق زیادی در دست نیست. ولی آنطور که از گفته های پیشینان و قدما یکی پس از دیگری معروف شد.اینطور استنباط می شود که جمشید پادشاه ایران باستان در حین زدو خورد با ضحاک مار بدوش و جنگ و گریزهای فراوانی که با وی داشته به کوههای ناحیه غربی منطقه جم یعنی کوهستان پوز پدری (که جدیدا به نام کوه پردیس معروف شده است)پناه می برد.
اثار بر جای مانده در کوهستان مزبور مانند برج و باروهای قدیمی و سنگرها و اثار بجای مانده از خانه های محکم در قلل این کوهستان موید این مسئله است. کوهستان توسط گلوگاهی (گلوکلات)به دو قسمت تقسیم می شود. از گلوگاه به طرف شمال مرسوم به گلوگلات با داشتن اثار باستانی فراوان مقر ضحاک بوده است. و سپاهیانش در آن قسمت مستقر بوده اند. ضحاک در همین مکان بر جمشید شاه غلبه کرد. درکتاب آئینه جم علت سقوط جمشید بدین صورت بوده است که دختری از کسان جمشید عاشق یکنفر از افسران ضحاک شاه می شود. افسر به دختر می فهماند که شرط وصال به دست آوردن قلعه است. و آن دختر یک کماچ نان می اندازد پای کوه و می گوید توشه کلات همین بود.(تا حال هم بین مردم جم مشهور است که وقتی جنسی رو به کاهش می نهد می گویند تو شه کلات همین بود) و این خیانت باعث سقوط جمشید شاه شد. (کتاب ائینه جم صفحه ۳) یکی از وجوه تسمیه جم بنام ارم(یعنی همان بهشت شداد)در کتاب ایران کنونی این منطقه را بنام جام اسم برده است. فارس به فارس بن طهمورث منسوب است. او که پادشاه عادل و مردم دوست بوده دارای ده پسر بوده که یکی از انها جم(جمشید)بوده است. هر کدام را همان شهری داد که بنام اوست. فرزندان فارس بن طهمورث عبارتند از:جم/شیراز/استخر/فسا(سپا)/جناباد(جنابه ـ گناوه)/کسکر/دارابگرد/کلرازی/ قر قیسا/عقرقوف بوده اند. (ابن فقیه همدانی – مختصر کتاب البلدان صفحه ۱۸۳) همنامی جم با جم که جزء اول جمشید پادشاه افسانه ای پیشدادی است
بسیاری از محققان را بر این داشته که منطقه جم تختگاه او بوده است. جم به معنی نور ماه و بعضی نیز روشنایی خورشید معنی کرده اند. جمشید را روشنایی یا نور ماه گفته اند. به طور دقیق معلوم نیست که از چه زمانی واژه جم به نام این منطقه کوهستانی اطلاق شده است. به نظر می رسد که این نام نیز مثل نام بسیاری از مکان های منطقه جنوب که بیشتر ساسانی هستند از عصر ساسانی به این محل اطلاق شده است.(سید جعفر شهیدی استان زیبای بو شهر صفحه ۳۰۱ ) دهخدا جم را چنین معرفی کرده است:از توابع بلوک گله دار فارس است. شهری به ناحیت پارس و حدود سیراف آباد با مردم بسیار شهری است از فارس که به دستور جمشید بن طهمورث بنا شده است.(علی اکبر دهخدا صفحه ۳۶۹(
بناهای تاریخی شهرستان جم
سیل بند چم چشمه مربوط به دوره ساسانیان – سده‌های اولیه و میانه دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان جم، بخش ریز، دهستان تشان، روستای چم چشمه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قنات پدری – مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان جم، روستای پدری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سیل بند کوری- مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان کوری، روستای کوری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بند گلو کلات- مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان کوری، روستای گلو کلات واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برکه نیشترو -مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش ریز، دهستان تشان، ۴۰۰ متری شمال غربی روستای تل قلعه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
برکه تل قلعه- مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان جم، بخش مرکزی، دهستان تشان، ۵۰۰ متری جنوب روستای بهارستان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
غار تل ۳ – مربوط به دوران پارینه‌سنگی است و در ۶ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان جم، بخش مرکزی، ۲۰۰ متری شرق روستای چاهه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گذشته هر تمدن را میتوان از لابلای متون و سطور بر جای مانده از اسلاف بازیافت. شناسنامه هر تمدن بزرگانی هستند که برای باروری فرهنگ،تاریخ و ادب آن همت وافر داشته اند،در واقع رشد و تعالی تمدنهای انسانی در گرو حضور ادیبان و بزرگانی ست که بار شناساندن فرهنگ جغرافیای خود را بر دوش د ارند. جغرافیای جم از دیر باز مهد پرورش نیک مردانی بوده است که هر کدام سهمی شگرف در رشد فرهنگ و ادب این دیار داشته اند.بزرگانی که هر کدام در حوزه فعالیت خود به واقع شایسته عنوان استادی هستند. علما و شعرایی چون فاضل جمی،محمد علی خان پریشان جمی ، ملا محمد تقی جمی ، زکی جمی، یغمای جمی ، علی رفیعی ، حسین یوسفی،عبدالحسین علی بابایی،نوروز فتحی،حاج شیخ اسداله قائد یوسفی،حاج شیخ محمد شفیع محسنی جمی،زائر ابوالحسن جمی،حاج شیخ محمد تقی معروف به حاج آقا،حاج حسین خان جمی،شیخ حسن صافی،علی اکبرخان جمی،حاج شیخ محمد تقی راستین و….
محمد علی خان پریشان
در حدود سالهای ۱۲۳۰ تا ۱۲۴۰ ه.ق در ولایت جم و در خانه ملا علی میرزا فرزندی قدم به عرصه گیتی گذاشت که نامش را محمد علی نهادند. ایشان در سال ۱۲۶۸ ه.ق و پس از کشته شدن برادر خود به کدخدایی جم منصوب میشود ؛ایشان پس از رسیدن به کدخدایی به رتق و فتق امور منطقه جم میپردازد. از خدماتی که ایشان برای این سامان داشته اند میتوان به احیا فاریاب ها و همچنین قنوات موجود در سطح منطقه اشاره کرد.ایشان همچنان فعالیتهای خیریه ای هم داشته اند که از آن جمله میتوان به ساخت حمام عمومی که ساختمان آن هنوز درجم پابرجاست و همچنین مهمان خانه اشاره کرد ؛در مورد ساخت حمام نقل شده است که ساختمان آن در سال ۱۲۹۲ه.ق به اتمام رسیده است .از دیگر خدمات محمد علی خان برای این سامان راه اندازی مراسم تعزیه سید و سالار شهیدان در حدود ۱۵۰ سال قبل در شهر جم می باشد همچنین آن بزرگوار خانه شخصی خود را نیز وقف اقامه عزای سالار شهیدان نمودند. ایشان در دهه دوم شعبان المعظم سال۱۲۹۹ ه.ق در شیراز رخ در نقاب خاک کشیدند ؛ پیکر ایشان در قبرستان وادی السلام نجف به خاک سپرده شده است همچنین آن بزرگوار خانه شخصی خود را نیز وقف اقامه عزای سالار شهیدان نمودند.ایشان در دهه دوم شعبان المعظم سال۱۲۹۹ ه.ق در شیراز رخ در نقاب خاک کشیدند ؛ پیکر ایشان در قبرستان وادی السلام نجف به خاک سپرده شده است .
فاضل جمی
میرزا محمد حسین ملقب به فاضل جمی در سوم ربیع الاول سال ۱۲۵۶ ه.ق مصادف با ۱۲۱۵ ه.ش در زمان سلطنت محمد شاه قاجار در ولایت جم به دنیا آمد.درباره نسب ایشان آنچه از متون میتوان به دست آورد اینست که ایشان ازخاندان زند می باشند. ایشان در ولایت جم به مکتب خانه میرود و به فراگیری قرآن و کتابهای تعلیمی آن زمان همچون بوستان سعدی ،نصاب الصبیان ابو نصر فرهی و.. میپردازد. در دوران تحصیل در مکتب خانه مورد توجه محمد علی خان قرار میگیرد؛ خان به وی پیشنهاد عزیمت به شیراز برای تحصیل علوم دینی را ارایه میدهد که مورد موافقت محمد حسین نوجوان قرار میگیرد.وی پس از سالها و بعد از کسب فیض از محضر علمای دوران خود به دعوت محمد علی خان به جم بازمیگردد و مورد تفقد خان و مردم دیار خود قرار میگیرد.کتاب های جام جم ،حزن التواریخ ،منشات و تحفه الخوانین حاصل سالهای حضور ایشان در دیار جم می باشد .و بالاخره در ماه شوال ۱۳۱۹ه.ق مصادف با ۱۲۷۸ ه.ش و در سن ۶۳ سالگی دیده از جهان فانی فرو بست.
عبداله کامران
مرحوم عبداله کامران جمی در حدود یکصد و پانزده سال قبل و در عهد پادشاهی مظفر الدین شاه قاجار در جم به دنیاآمدند.در سال ۱۳۱۴ با جدیت و همت مرحوم کامران اولین مدرسه به سبک جدید در منطقه جم افتتاح شد.این مدرسه شش کلاسه که ساختمان آن نیز به همت مرحوم کامران و در زمین اهدایی ایشان بنا گردید.از دیگر خدمات مرحوم کامران تلاش ایشان در جهت استقرار ادارات پست و بهداری با همراهی مرحوم حاج علیصداقت در منطقه جم می باشد.از دیگر فعالیت های مرحوم کامران انتصاب ایشان به سمت بخشداری کنگان در حدود سال ۱۳۱۴ میباشد.بالاخره ستاره عمر این نیک مرد جمی که به حق ایشان را باید امیر کبیر جم نامید، در سال ۱۳۲۲ ه.ش رو به افول نهاد .
حجه الاسلام ملا حسین شهابی
حجه الاسلام ملا حسین شهابی متخلص به شهابی در چهاردهم رجب المرجب ۱۳۰۹ه.ق مصادف با ۱۲۶۸ ه.ش در روستای دژگاه به دنبا آمد. در دوران کودکی وی به همراه خانواده به جم نقل مکان کردند،وی در این شهر به یادگیری شرعیات و علوم مختلف نزد چندی از ملاهای این شهر پرداخت.ایشان در سال ۱۳۵۱ ه.ق مصادف با ۱۳۱۰ ه.ش بنا به دعوت شخصی به نام کربلایی احمد به روستای دره بان نقل مکان کردند،ایشان در آن سامان به قضاوت بین مردم و رفع مشکلات آنها پرداختند. مرحوم صافی همچنین شاعری توانا بود و سروده هایی در قالب دو بیتی،غزل و رباعی از ایشان بر جای مانده است.ایشان در روز پنجشنبه هجدهم محرم الحرام سال ۱۳۶۱ه.ق مصادف با ۱۳۲۰ ه.ش در روستای دره بان دیده از جهان فرو بست و در قبرستان صفای آن روستا به خاک سپرده شد.
آیت اله محمد شفیع محسنی جمی
آیت اله محمد شفیع محسنی جمی به سال ۱۲۹۴ ه.ق مصادف با ۱۲۵۳ ه.ش در روستای بهرباغ جم دیده به جهان گشودند .ایشان تحصیلات مکتبی را در دیار خود آغاز کردند و برای ادامه تحصیل عازم نجف اشرف و کسب فیض از محضراساتید حوزه علمیه نجف پرداختند.ایشان در طول عمر پر برکت خود آثار خیر و ماندگار فراوانی از خود بر جای نهاده است که از آن جمله میتوان به احداث مسجد حاج شیخ در محله ولایت،احداث مقبره ی فاضل جمی،احداث مسجد امام حسن مجتبی(ع) در بهرباغ و…اشاره کرد.بالاخره این انسان وارسته در تاریخ هجدهم دی ماه سال ۱۳۶۴ در کویت چشم از جهان فرو بست و دوستدارانش پیکر ایشان را در قبرستان وادی السلام نجف به خاک سپردند.
آیت اله حاج شیخ اسداله مظفری
عالم کامل و مجتهد مسلم شادروان آیت اله حاج شیخ اسداله مظفری در سال ۱۳۳۵ه.ش در ولایت جم دیده به جهان گشودند.وی سالها از محضر اساتید مسلم دوران خود در عراق کسب فیض و دانش کردند و پس از قریب سه دهه تلاش و مجاهدت علمی مفتخر به اخذ تصدیق اجتهاد شده و پس از آن به زادگاه خود بازگشته و به نشر علوم دینی و احکام الهی همت گماردند. از جمله شاگردان این بزرگوار میتوان از آیت اله محسنی جمی نام برد که خود از منشا اثرات فراوانی بوده است.این عالم ربانی در سال ۱۳۳۷ه.ق و در سن ۶۳سالگی در مشهد مقدس دار فانی را وداع گفتند.
حجه الاسلام و المسلمین شیخ محمد تقی راستین
شیخ محمد تقی راستین در سال ۱۳۱۱ در شهر جم دیده به جهان گشودند.از ابتدای کودکی شروع به آموختن قران نمودند.در سن۲۵ سالگی و پس از ازدواج وارد حوزه علمیه قم شدند.ایشان در سال ۱۳۴۸ به جم به مراجعت کردند و تا پایان عمر خود لحظه ای از خدمت به مردم و رتق و فتق امورایشان غافل نشدند. بالاخره ایشان در۴ مردادماه سال ۱۳۸۶ دیده از جهان فرو بستند.
حسین یوسفی
حسین یوسفی در سال ۱۲۹۰ ه.ش در جم به دنیا آمد. ایشان سواد خواندن و نوشتن را در مکتب خانه های جم فرا گرفتند.ایشان اولین فردی جمی هستند که به جمع آوری تاریخ شفاهی جم پرداختند.استاد یوسفی همچنین طبع شعری بسیار خوبی نیز داشتند و اشعاری از ایشان به جای مانده است.این بزرگ مرد جمی در تاریخ بیست و یکم مرداد ماه سال یکهزار و سیصد و شصت و هفت، دار فانی را وداع گفتند .
نقاط دیدنی شهرستان جم
این شهرستان دارای نقاط دیدنی بسیار زیادی است که همواره در ایام تعطیلات نوروز و تعطیلات تابستان افراد زیادی را به این شهرستان می‌کشاند.
از مهمترین نقاط دیدنی این شهرستان میتوان به کوه پردیس (پدری) – باغ‌های لیمو و زیتون – پیر بی‌بی بانو – پیر بیراهه آبگرمک(امامزاده جعفر)(باغها و آبشارهای زیبا) – جنگل گلوبردکان ریز (یک جنگل انبوه با رودی نسبتاً دائمی که از میان آن می‌گذرد) که در شمالی‌ترین قسمت ریز قرار دارد، اشاره کرد.
از دیگر نقاط دیدنی این شهرستان نیز میتوان مناظر زیبای گود لح (چشم‌اندازهایی زیبا در پشت کوههای بهرباغ و علی‌آباد) ، حمام قاجاریه ، آسیاب علی‌آباد (طاحونهٔ حاجی مظفر) ، رشته قنات قره چناق ، تنگ حنا ،بنو تنگمان ، باغ پدری ، سی‌سواران ، باغ‌های بیدخوار، نرگسی، بیدبلند، کوری، منظر، حاجی آباد، صیدی، پهگو، فرامرزی، انارستان و دیگر روستاهای زیبای جم و ریز را نام برد.
همچنین مناطق باستانی دایو و گلوقلات (گیر کلات) ، پیر گلدسته، سد و گورستان تاریخی و باغ‌های روستای غربه ، بناهای تاریخی روستای حرمیک، رشته قنات قدیمی روستاهای تشان و درهبان، زیارتگاه کوهستانی قدمگاه و دره زیبای مجاور روستای دره پلنگی از دیگر مناطق دیدنی منطقه جم است.
کوه پردیس (پدری)
کوه پدری از جاذبه های تاریخی و گردشگری شهرستان جم است؛ مسافرانی که از مسیر سیراف به سمت جم در حرکت باشند، حتما محو زیبایی این دیو پای در بند جم که در جنوب شهرستان همچون نگینی می درخشد خواهند شد.
شایعات متعددی در فضای مجازی است و خواص عجیبی به این کوه نسبت داده میشود از جمله این که این کوه نزدیکترین نقطه زمین به خورشید است به همین دلیل ویروس H.I.V بر روی آن رشد نمی‌کند.
نشانه‌هایی از غارنشینی و وجود فسیل‌های بسیار قدیمی در نقاطی از شهرستان جم و همچنین آثار و شواهدی مربوط به قدمت تاریخی زیاد در کوه پدری جم موجود است و آمیختگی این کوه زیبا با تاریخ و با سابقه زندگی و زیست در این منطقه خوش آب و هوا، زایشگاه بروز شایعاتی درباره این کوه در فضای مجازی شده است.
از ویژگی های ممتاز شهرستان جم وجود چشمه های آب روان در سال های گذشته نه چندان دور، سرسبزی در دامنه کوه پدری جم، وجود عسل طبیعی در شهرستان، ارتفاع بیشتر شهرستان نسبت به شهرستان های هم جوار و قدمت بسیار شهرستان از لحاظ تاریخی است.
در مورد کوه پدری جم شایعات متعددی در فضای مجازی است و خواص عجیبی به این کوه نسبت داده میشود از جمله این که این کوه نزدیکترین نقطه زمین به خورشید است به همین دلیل ویروس H.I.V بر روی آن رشد نمی‌کند.
از دیگر شایعات میتوان به اینکه کوهنوردی در این کوه باعث درمان مبتلایان به بیماری‌های سرطان و ایدز میشود، از عسل به دست آمده از اطراف این کوه برای ساختن داروی Advil استفاده میشود و قدرت مغناطیسی این کوه به قدری است که خودروهایی را که از کنار آن رد می‌شوند به سوی خود جذب کرده و باعث تصادف آنها به کوه میشود و اینکه منبع بزرگی از آب در لایه‌های زیرین این کوه وجود دارد، اشاره کرد.
جام جهان نما کوهستان‌های متعدد اطراف کوه جم است که مانند یک قدح وجام عظیم بیننده را از آن همه ابهت و عظمت در خلقت مدهوش می کند. همچنین در لابه لای این کوهستانها نقش‌هایی پیدا شده که بر سینه کوه‌ها جاری شده بودند و به گفته سالمندان محلی در قدیم با آیینه پوشیده شده بود این آیینه‌های کوهین سر جام جم را نشان میدهد.
جنگل گلوبردکان
یکی از مناطق نمونه‌ی گردشگری در شهرستان جم استان بوشهر ، جنگل گلوبردکان واقع در بخش ریز این شهرستان است. این جنگل با داشتن درختان بسیار سایه‌گستر و رود تقریباً دائمی همه ساله پذیرای مهمانان بسیاری است.
جنگل گلوبردکان ریز از جمله مناطقی است که عید نوروز بسیار پر تردد و مهمان‌پذیر بوده و به دلیل وسعت نسبتاً زیاد تعداد زیادی از مسافران نوروزی و مردم بومی می‌توانند از محیط مفرح آن استفاده کنند.
صنایع نفت و گاز
شرکت پالايش گاز فجر جم از سال ۱۳۶۷ براي تصفيه گاز ميدان هاي گازي نار و کنگان واقع در ۲۹۰ کيلومتري جنوب شرقي بندر بوشهر و در مجاورت دهستان “شهر خاص” درشهرستان جم مورد بهره برداري قرار گرفته است.طراحی اولیه این پالایشگاه از قبل از انقلاب توسط شرکت آمریکایی«پارسونز»آغاز شد اما با پیروزی انقلاب، شرکت ایرانی«بناب» آن را به اتمام رساند. ماشینآلات و تجهیزات پالایشگاه فجر نیز از شرکتهای اروپایی، ژاپنی و ایرانی تأمین و برای نصب به محل آورده شد.
این پالایشگاه که در دو فاز طراحی شده توسط شرکت کره ای«دایلم»نصب شده است.
طرح و اجرا عمليات پالايشگاه در دو مرحله انجام شده است. در مرحله اول توليد و تصفيه حدود ۸/۳۴ ميليون متر مکعب استاندارد گاز در روز از ميدان گازي نار از طريق ۱۸ حلقه چاه انجام شده است. در مرحله دوم افزايش ظرفيت تصفيه پالايشگاه تا مرز ۷۹ ميليون متر مکعب در روز از ميدان گاز کنگان با حفر ۲۹ حلقه چاه ميسر گرديد.
با اجراء طرح افزايش ظرفيت پالايشگاه در سال ۱۳۷۹ شامل بهينه سازي سيستم هاي تصفيه با تغييرات داخلي واحدهاي عملياتي، ظرفيت تصفيه گاز به ۱۱۰ ميليون متر مکعب در روز و سپس با راه اندازي طرح انتقال خط گاز عسلويه به پالايشگاه در سال ۱۳۸۹ توليد روزانه به ۱۲۵ ميليون متر مکعب رسيد.
پالایشگاه فجر جم روزانه پنج میلیون مترمکعب گاز پارس‌جنوبی را دریافت می‌کند و با تولید ۲۷ درصد گاز کشور ، نقش مهمی در تامین سبد سوخت کشور ایفا می‌کند.
این پالایشگاه گاز مورد نیاز خود را از فازهای شش و هفت و هشت پارس جنوبی دریافت می‌کند.
به موازات توليد گاز خشک در پالايشگاه، در حدود ۵۰۰۰ متر مکعب در روز مايعات گازي تثبيت شده توليد مي شود. اين مايعات بصورت نفت سبک به تاسيسات بندر سيراف واقع در ساحل خليج فارس جهت صادرات منتقل مي شوند. در ضمن عمليات تثبيت، پروپان و LPG نيز توليد ميشود که پروپان توليدي جهت سيکل تبريد استفاده مي شود و LPG توليدي بفروش ميرسد.
زن آفریده پروردگار بلند مرتبه و یکی از مظاهر زیبایی خلقت است. لباس زن علاوه بر اینکه وسیله پوشش بدن از دید نامحرمان و محفوظ ماندن از سرما و گرما است، یکی از عناصر مکمل زیبایی زن نیز بوده و به مراتب از نظر پیچیدگی بر لباس مردان تقدم داشته و حائز جنبه‌های زیبایی‌شناسانه بیشتری است که نشان آراستگی، سلیقه و علایق نیز هست .
شهرستان جـم به خاطر برخورداری از طبیعتی زیبا و بکر، علاوه بر زیبایی‌های طبیعی ، از جلوه‌ای خاص در پوشاک زنان این دیار نیز برخوردار است.
لباس محلی زنان ازجمله جذابیت‌های شهرستان جم بشمار می آید، طوری که هر تازه واردی به این شهرستان در همان نگاه اول متوجه این جلوه‌های رنگین میشود .
زنان شهرستان جم از جمله زنان ایرانی هستند که هنوز به پوشاک سنتی و محلی خود پایبند بوده و از آنها در بیشتر اوقات بخصوص در جشن‌ها و مجالس عروسی استفاده می‌کنند .
پوشش وحجاب کامل و تنوع رنگ‌ها و پارچه ها، جلوه خاصی به لباس محلی زنان در این شهرستان داده است .
از جمله نکات قابل توجه این است که پایبندی به استفاده از لباس محلی حتی در میان زنان شهرنشین این شهرستان علاوه بر زنان روستایی دیده می شود و با قدم زدن درروستاهای این شهرستان این موضوع به خوبی مشاهده می شود.
لباس محلی وسنتی زنان شهرستان جم از سه بخش اصلی سرپوش، بالاتنه وپایین تنه تشکیل شده است که مجموع این سه بخش، پوشش کاملی را برای زنان به همراه دارد .
بخش بالاتنه لباس محلی زنان شهرستان جـــم، همان پیراهن یا جامه است که شامل یک پارچه دو متری میباشد و از زیر گردن تا پايين دامن زنان را می‌پوشاند.
این پیراهن ردا مانند ، دارای آستین و سرآستین است .
بخش پایین این لباس‌ها که به عبارتی زیباترین بخش آن نیز بشمار می‌آید همان دامن است که بیشترین حجم پارچه را در این لباس سنتی در برمی گیرد.
معمولا برای دامن این لباس‌های محلی بین ۵ تا ۱۲ متر پارچه مصرف میشود طوری که این دامن از بالا کشدار و کاملا چین خورده است ودرپایین آن تزیین هایی مانند نوار دوزی و پايين آن كه بخشي جدا از دامن است و در اصطلاح گويش جمي به تي معروف است بکار میرود، در سنت اصيل جمي تي را با پارچه هاي رنگارنگ دوخت مي كردند.
رنگ و جنس پارچه این لباس‌ها بر اساس سن زنان انتخاب میشود طوری که برای دختران نوجوان و کودک بیشتر از رنگ‌های شاد و حجم کمتر پارچه و برای دختران جوان رنگ‌های روشن تر با پارچه بیشتر استفاده میشود با افزایش سن زنان نیز رنگ این لباس‌ها بیشتر به سمت تیره و خاکستری مانند سبز یشمی یا سرمه‌ای سوق پیدا می‌کند..
